دوره رهبری با هوش هیجانی - مدرس بریت آندرته

هوش هیجانی یا EQ چیست؟

هوش هیجانی را قطعا با نام‌های ضریب احساسی یا EQ نیز شنیده‌اید. هوش هیجانی به توانایی درک، مدیریت و به کارگیری درست و بجای احساسات خود اطلاق می‌شود. این توانایی را به وسیله به کارگیری روش‌های مثبت اعمال می‌کنند. در نتیجه‌ی این روش‌ها، استرس از بین می‌رود. از نتایج دیگر آن می‌توان به برقراری ارتباط موثر، همدلی با دیگران، غلبه بر چالش‌ها و خنثی کردن تعارض‌ها اشاره نمود.

هوش هیجانی به فرد در برقراری روابط قوی‌تر کمک می‌کند. باعث موفقیت در مدرسه و کار شده و دسترسی به اهداف شغلی و شخصی را میسر می‌سازد.

همچنین می‌تواند باعث شود تا با احساسات خود ارتباط برقرار کنید، نیت خود را به مرحله‌ی عمل برسانید. از طرفی می‌توانید درباره آنچه بیش از هر موضوعی برای شما مهم است تصمیمات آگاهانه بگیرید.

هوش هیجانی به واسطه‌ی چهار مولفه قابل تشخیص است:

خودمدیریتی: فرد با هوش هیجانی بالا قادر است احساسات و رفتارهای تکانشی خود را کنترل کند. می‌تواند احساسات خود را از راه‌های سالم مدیریت کند. این افراد در هر زمینه‌ای ابتکار عمل دارند. مسئولیت اعمال خود را بر عهده می‌گیرند و با شرایط متغیر، سازگار هستند.

خودآگاهی: افراد با هوش هیجانی بالا به خوبی از احساسات خود آگاه هستند. از طرفی به خوبی می‌دانند که این احساسات چه تأثیری بر افکار و رفتار دارند. آن‌ها نقاط قوت و ضعف خود را می دانند و اعتماد به نفس دارند.

آگاهی اجتماعی: همدلی مهم‌ترین مشخصه‌ی افراد با هوش هیجانی بالا است. درک احساسات، نیازها و نگرانی‌های دیگران نیز از ویژگی‌های این افراد است. از نظر اجتماعی احساس راحتی دارند و می‌توانند قدرت را در گروه یا سازمان در دست بگیرند.

مدیریت روابط: برقراری روابط خوب و حفظ این روابط، از خصیصه‌های افرادی است که ضریب احساسی بالایی دارند. ارتباط واضح و بدون پیچیدگی، الهام بخشیدن و تاثیرگذاری بر دیگران و همکاری در قالب یک گروه می‌تواند بر این ادعا صحه بگذارد. مدیریت تعارضات را فراموش نکنید.

اهمیت هوش هیجانی

قطعا دیگر همه‌ی ما می‌دانیم که باهوش‌ترین افراد، افراد موفقی نیستند. حتما شما هم با افرادی روبرو شده‌اید که از نظر تحصیلی و درسی درخشان هستند، اما در جنبه‌های دیگر زندگی مانند کار یا روابط، ناتوان و ناموفق هستند.

تنها عامل رسیدن به موفقیت، ضریب هوشی یا IQ نیست. شاید بتوانید به واسطه‌ی ضریب هوشی بالایی که دارید، وارد بهترین دانشگاه بشوید، اما این تنها یک بال برای پریدن است. ضریب احساسی یا هوش اجتماعی بال دومی است که به شما کمک می‌کند بتوانید استرس امتحان را کنترل کرده و محیط را برای رشد ضریب هوشی، آماده کنید.

ضریب هوشی و هوش هیجانی، دو بال پرواز هستند که همزمان وجود داشته و زمانی که بر یکدیگر تاثیر بگذارند، شما را به موفقیت‌ می‌رسانند.

نمی‌توان منکر اهمیت هوش هیجانی در مسیر زندگی شد. هوش هیجانی مانند دروازه‌ای است که شما را به زندگی کامل‌تر و شادتر می‌رساند. اما آیا می‌دانید دلیل این امر چیست؟

به واسطه‌ی هوش هیجانی می‌توانید احساسات خود را بشناسید و آن‌ها را کنترل کنید تا به تعاملات اجتماعی مثبت دست یابید. این اولین قدم برای درک پتانسیل واقعی‌تان است.
هوش هیجانی تاثیر بسزایی در موفقیت فردی، تحصیلی و شغلی دارد.
افرادی که دارای سطح هوش هیجانی بالاتری هستند، استرس، تاثیر منفی کمتری بر آن‌ها دارد. آن‌ها می‌توانند این احساسات منفی را کنترل کنند. از طرفی می‌توانند به دیگران نیز کمک کنند با احساسات منفی کنار بیایند و احساسات مثبت بیشتری را در خود ایجاد کنند.
به واسطه‌ی هوش هیجانی می‌توان عملکرد شغلی و توانایی‌های اجتماعی افراد محل کار را تا حد زیادی بهبود بخشید.
افرادی که دارای هوش هیجانی هستند به سادگی می‌توانند جلوی تصمیمات عاطفی خود را بگیرند.
برقراری ارتباط و مذاکرات موفق از ویژگی‌های سطوح بالای EQ است.

نمونه تست هوش هیجانی

تست‌های هوش هیجانی متنوعی وجود دارند که هر کدام تلاش می‌کنند از جنبه‌های مختلفی هوش هیجانی افراد را بسنجند. هوش هیجانی ۱۵ جنبه دارد که هر تست به جنبه‌ای از آن می‌پردازد.

یکی از انواع این تست هوش‌ها، تست هوش هیجانی شات است. این تست که توسط شات و همکارانش در سال ۱۹۹۸ تولید شد، بر پایه‌ی الگوی سه مقوله‌ای بنا نهاده شده است. این تست که دارای ۳۳ عبارت می‌باشد، مبتنی بر نظریه هوش هیجانی سالوادور بنا نهاده شده است.

آنچه این تست به آن می‌پردازد، سه مولفه ارزیابی و ابراز هیجان خود و دیگران و بهره جویی از هیجان در حل مسائل است.

آنچه این تست می‌سنجد، برخورداری از قدرت تنظیم هیجانات منفی و مثبت، توانایی تشخیص هیجانات فردی و استفاده از اطلاعات هیجانی در مسائلی مانند حل مسئله است.

افزایش هوش هیجانی

مهارت‌های افزایش هوش هیجانی را می‌توان در هر زمان یاد گرفت. اما فراموش نکنید که میان یادگیری ساده EQ و استفاده از این دانش، تفاوت‌های بسیاری وجود دارد.

فقط به این دلیل که می‌دانید باید کاری انجام دهید، به این معنا نیست‌که آن کار را انجام می‌دهید. قطعا در زمانی که هیجاناتی مانند استرس بر شما مستولی شد، ممکن است بهترین اهداف زندگی را نادیده بگیرید.

آنچه باید بیاموزید این است که چگونه باید در لحظه و در روابط خود، بر استرس غلبه کنید و احساسات خود را کنترل کنید.

مهارت های اصلی برای ایجاد EQ و بهبود توانایی شما در مدیریت احساسات و ارتباط با دیگران عبارتند از:

خودمدیریتی
خودآگاهی
آگاهی اجتماعی
مدیریت روابط

معرفی کتاب هوش هیجانی

معرفی هوش هیجانی: یک راهنمای عملی – نویسنده دیوید والتون

هوش هیجانی ظرفیت ذاتی احساس، برقراری ارتباط، شناخت، به خاطر سپردن، توصیف، یادگیری، مدیریت، درک و توضیح احساسات است.

با معرفی هوش هیجانی به خواننده می‌توان آموخت که چگونه از احساسات خود آگاهی بیشتری کسب کند. او با این آگاهی نشان می‌دهد که چگونه آگاهی بیشتر از احساسات دیگران می‌تواند روابط شخصی و شغلی را بهبود بخشد.

دیوید والتون روانشناس شناختی و بالینی است که سالها برای سرویس بهداشت ملی در انگلستان کار می‌کرد. بیشتر تلاش او معطوف به خدمات در زمینه‌ی سرطان و بهداشت روان بود. وی همچنین با سازمان ملل در بوسنی و آلبانی همکاری می‌کرد و در سمت مشاور منابع انسانی با سازمان‌های بازرگانی، صنعتی و بخش عمومی همکاری کرده است.

نمونه پرسشنامه هوش هیجانی

پرسشنامه هوش هیجانی شات

سوال‌های پرسشنامه هوش هیجانی شات

لطفا عبارت زیر را به دقت بخوانید و بر اساس اینکه هر جمله تا چه حد در مورد شما درست است، گزینه مناسب را علامت بزنید.

1. وقتی که با دیگران صحبت می‌کنم، نسبت به مشکلات شخصی‌ام هشیار هستم.